E U R O M E L A N O M A 2024.
Euromelanoma je najveća organizacija na svijetu koja se bavi prevencijom raka kože i ima 39 zemalja učesnica. Iduće godine biće 25 godina od kada se kao kampanja provodi u zemljama širom Evrope. BiH se pridružila kampanji 2011. godine a dermatolozi iz Republike Srpske od 2013. godine.Euromelanoma je javna, humanitarna , preventivna kampanja koja ima za cilj prevenciju i rano otkrivanje raka kože u kojoj je rad ljekara isključivo dobrovoljan,humanitaran i bez novčane naknade. Euromelanoma je i godišnja kampanja koja se organizuje u cilju podizanja svijesti javnosti o melanomu i otkrivanju drugih sumnjivih lezija u najranijem stadiju.
Ove godine Euromelanoma pokreće kampanju podizanja svijesti „Živi i uči + nauči da živiš“ kako bi promovisala fizičku i psihološku podršku oboljelima od raka kože nakon dijagnoze.
Maj 2024. – Vodeća grupa za podizanje svijesti o karcinomu kože, Euromelanoma, pokreće kampanju širom Evrope za podršku ljudima kojima je ranije dijagnostikovan i liječen karcinom kože. Kampanja stavlja akcenat na rizik od ponovnog pojavljivanja bolesti podstičući povećanu budnost i na pozitivan zdrav stav.
Sprovođenjem kampanje želimo staviti akcenat na prevenciju i rano otkrivanje melanoma, jer ranom dijagnostikom i blagovremeno započetom terapijom možemo uticati na smanjen broj smrtnih slučajeva uzrokovanih melanomom, koji se smatra i najzloćudnijim tumorom uopšte u ljudskom organizmu.
Pacijenti koji su ranije imali karcinom kože imaju veći rizik da ga ponovo dobiju. Novi bazocelularni karcinom, nakon jednog već odstranjenog javlja se kod 30% pacijenata u prvih pet godina,a novi primarni melanom u 2-10% slučajeva i tu se mora raditi prevencija.
Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, na godišnjem nivou, kod 3,5 miliona Evropljana bude dijagnostikovan rak kože, a više od 22.000 umre od melanoma. U Republici Srpskoj u 2020.godini registrovano je 58 novooboljelih muškaraca i 51 novooboljelih žena od malignog melanoma.Od nemalanomskih karcinoma kože u 2020.godini je bilo 259 novooboljelih muškaraca i 269 novooboljelih žena.
Melanom je krajem 19. veka bio redak tumor.U poslednjih 50 od 60 godina učestalost te vrste maligniteta povećava se zbog neopreznog i nepotrebnog izlaganja suncu. Sunce je jedan od izvora važnog vitamina D, ali stručnjaci naglašavaju da dovoljne količine vitamina D možemo dobiti posle samo 10 do 15 minuta izlaganja suncu u jutarnjim ili večernjim časovima.
Melanom, odnosno rak kože, javlja se na koži, ali i na sluzokoži svih organa, na noktima ili u očima. Alarmantni simptomi su pojava asimetričnog mladeža, gde se jedna strana mladeža razlikuje od druge druga po boji, obliku i veličini. Nejasne su granice mladeža (ivice mladeža su nepravilne, podrivene i nejasne), boja mladeža je različita od uobičajene (svetlo i tamno braon, crna, crvena ili plava), kao i veličina mladeža (melanomi su najčešće veći od 6 mm u prečniku, ali mogu biti i manji). Zato prilikom pregleda i samopregleda kože treba da se obrati pažnja na oblik, veličinu, boju i ivice mladeža, odnosno na pigmentovane promene na koži.
Takođe, bilo kakva (pigmentovana ili nepigmentovana) promena na koži koja se brzo menja i raste zahteva uklanjanje i histopatološku analizu (HP analizu). Prema statistikama, samo se kod oko 30 posto obolelih melanom javlja u već postojećem mladežu, dok se kod 70 posto pacijenata on javlja na prethodno potpuno neizmenjenoj koži.
Melanom je drugi po učestalosti malignitet koji se javlja kod osoba starosti od 15 do 29 godina, i u ovoj populaciji se češće javlja kod devojaka. Veruje se da je uzrok tome što se češće pojavljuje kod žena, taj što se one više izlažu sunčanju i koriste solarijum bez obzira na opasnost koje ovakvo ponašanje nosi. Preterano izlaganje suncu, pogotovo opekotine u ranom detinjstvu, povećavaju rizik za nastanak melanoma kasnije u životu. UV zračenje u
solarijumima može da dovede do nastanka raka kože. Zato je je zaštita od ultravioletnog zračenja (UV zračenje) važan element prevencije raka kože. Stoga su, koliko god da se osoba štiti od sunca, a i zato što promena ne mora da znači da je u pitanju maligni mladež, redovni dermoskopski pregledi najbolja preventiva i najbolji način da se bolest otkrije na vreme.
Koje su najrizičnije grupe?
Melanom kože može da dobije svako. Međutim, smatra se da su najvećem riziku izložene osobe koje imaju svetao ten, kosu i oči, kao i ljudi koji se prekovremereno izlažu suncu ili solarijumu. U Republici Srpskoj imamo zabranu upotrebe solarija do 18 godina starosti . U rizične grupe spadaju i osobe koje su u detinjstvu ili mladosti imale opekotine od sunca.Tu su i osobe koje imaju veliki broj mladeža, pogotovo ako među njima ima sumnjivih, takozvanih displastičnih mladeža (izmenjen oblik, boja, mladež veći od 6 mm i tako dalje), kao i oni koji u porodičnoj istoriji imaju dijagnozu melanoma.Hronično oslabljen imunitet je takođe važan preduslov za oboljevanje.
Što se godina tiče, veći rizik da obolele od melanoma imaju osobe u starosti preko 40 godina,kao i generacije uzrasta između 15 i 29 godina. Deca ređe oboljevaju od ove bolesti.
Melanom može da nastane na već postojećem mladežu, kao i na prethodno nepromenjenoj koži. Promene na mladežu se javljaju u vidu porasta veličine, promene ivica, oblika, pojava asimetrije, promena boje, pojave više boja. Kada se to desi, preporučuje se odlazak na dermatološki pregled. Pojava tamne fleke na koži isto zahteva pregled.
Najčešći simptomi melanoma
- Asimetričan mladež
- Nepravilne ivice mladeža
- Nejasne ivice mladeža
- Izmenjena boja mladeža
- Mladež veći od 6 mm
- Više od 50 mladeža
Najčešći znak melanoma je pojava novog mladeža ili promene postojećeg mladeža. Promena se može desiti bilo gde na telu, ali su najčešće pogođene oblasti leđa (muškarci) i noge (žene).
U većini slučajeva imaju nepravilan oblik i neravnomernu boju, a često se dešava i da mladež koji svrbi bude simptom raka kože. Mladež može biti veći od normalnog, a česte su pojave svraba i krvarenja. Krvarenje i ulceracije su znak uznapredovalog melanoma. Većina melanoma su različite nijanse braon boje, a mogu biti i crne, plave ili roze boje.
Rak kože se može liječiti.
Karcinom kože je najčešći od svih karcinoma .Širom sveta se beleži ekstremni porast raka kože, odnosno melanoma kože, koji spada u najzloćudnije tumore, jer brzo raste i rano metastazira. Takođe, karcinom kože se najlakše izliječi ukoliko se dijagnostikuje i tretira na vrijeme. Međutim, ukoliko se dozvoli da napreduje, karcinom kože može dovesti do značajnih oštećenja i čak i smrti, što se posebno može dogoditi u slučaju melanoma.
Uloga samopregleda u ranoj dijagnozi karcinoma kože je vrlo važna.
Pozivamo građane da posjete zvaničnu stranicu : https://www.euromelanoma.eu/bs-ba/ odaberu zemlju Bosna i Hercegovina, izaberu grad i liječnika kod kojeg žele da obave besplatan pregled mladeža i lezija sumnjivih na karcinom kože.
EUROMELANOMA BIH 2024 - BESPLATNI PREGLEDI PO GRADOVIMA:
SARAJEVO
Think Pink Centar za žene oboljele od raka dojke 25.maj 2024. pregledi članica od 9 -11h.
Alta shopping center 25 maj. 2024. javni pregledi građanstva od 13- 15h.
Preglede obavljaju: Prim.mr.sci.med.dr. Hana Helppikangas-Hunara, Prof.dr. sci.med. Irdina Drljević , Mr.sci.med.dr. Tamara Jovović-Sadiković, Mr.sci.med.dr. Mersiha Krupalija-Fazlić, Dr. Kerim Alendar, Prim.dr Almira Selmanagić, Dr. Selma Poparić, Dr.Vesna Stanojević i Dr. Haris Varupa
Mjesto: Klinika za kožne i venerične bolesti, Klinički centar Univerziteta u Sarajevu
Datum pregleda: 23. 05. 2024.
Vrijeme: od 8.30 -15 h
Preglede obavljaju: Mr.sci. med. dr. Mersiha Krupalija- Fazlić, Prim. dr. Almira Selmanagić i Dr. Selma Poparić
(uz prethodnu telefonsku najavu na broj 033/ 298 373 u periodu 14h-15h)
Mjesto: Poliklinika Agram
Datum pregleda: 14 - 15. 05. 2024.
Vrijeme: od 13- 15 h
Preglede obavlja: Prim.mr.sci.med. dr. Hana Helppikangas-Hunara
Telefon : (obavezna prethodna telefonska rezervacija termina na broj 033/ 755 561)
Mjesto: Privatna spec. dermatovenerološka ordinacija "Dr Drljević"
Datumi pregleda: 06. 05. i 20. 05. 2024.
Vrijeme: od 14-16 h
Preglede obavlja: Prof.dr. sci. med. Irdina Drljević
Mjesto: Privatna spec. dermatovenerološka ordinacija "Dr.Alendar"
Datum pregleda: 16. 5. 2024.
Vrijeme: od 09-12h
Preglede obavlja: Dr. Kerim Alendar
Mjesto : Poliklinika Karabeg
Datum pregleda: 08. 05. 2024
Vrijeme: od 11-18 h
Pregled obavljaju: Prof.dr.sci.med. Reuf Karabeg, Prim.dr. Amela Karabeg i Dr. Danijela Crnogorac
Mjesto: SkinCare Clinic
Datum pregleda: 24. 05. 2024
Vrijeme : 14 - 16h
Preglede obavlja : Dr. Vesna Stanojević
Telefon : 033/ 555 355
Mjesto: Privatna dermatovenerološka ordinacija „Derma-Zone“
Datum pregleda: 01. 06. 2024.
Vrijeme: od 9-13h
Preglede obavlja: Mr.sci.med.dr. Tamara Jovović-Sadiković
Telefon: 061/ 055-077
Mjesto: Poliklinika Eurofarm Centar PJ UNITIC
Datum pregleda: 21. 05. i 23. 05. 2024.
Vrijeme: od 15 - 16h
Preglede obavlja: Dr. Seana Bejtula
Mjesto: ASA bolnica
Datum: 15.05.2024.
Vrijeme: od 8 - 10h
Preglede obavlja: Dr. Daliborka Jevtović
BANJA LUKA
Mjesto: Klinika za kožne i polne bolesti Univerzitetskog kliničkog centra Republike Srpske, 051 493 490 Datum: 31.05.2024. Vrijeme: 08-20h
Preglede obavljaju: Prof. dr. Jagoda Balaban, Prof. dr. Đuka Ninković Baroš , Prim. dr. Milanka Ćelić, Dr. Dušanka Brđanin, Dr. Dragana Grujić, Dr. Gorana Popović, Dr. Marjana Tica, Dr. Jelena Petković Dabić, Dr. Dragana Popović, Dr. Sanja Umičević Šipka, Dr. Tijana Brezičanin
Telefon: 051 493 490
Mjesto : ZU " Kutanova "
Datumi pregleda : 17.05. i 24.05.2024
Vrijeme : od 08 - 16h
Preglede obavlja : Dr Alma Kovačević - Tucek
Telefon : 051 430 650
Mjesto : ZU " Dr Roljić "
Datum: 28.05. i 30.05. 2024
Vrijeme: od 12-14h
Preglede obavlja : Dr Jevrosima Roljić
Telefon : 051 226 600
Mjesto: Centar za teledermatologiju Banja Luka, Majevička 2A
Datum: 07.05.2024
Vrijeme: od 14 -17h
Preglede obavlja: Akademik Prim. dr. sci. med. Zoran Vrućinić
Telefon: 051 320 752
Mjesto: Bolnica S.tetik
Datum i vrijeme: 23.05. od 13-16h, pregleda obavlja Dr Vesna Jelić
Datum i vrijeme: 24.05. od 13-16h, preglede obavlja Dr Nevena Tešović
Telefon : 065 430 889
Mjesto : ZU " Skin dr Mandić"
Datum i vrijeme: 13.05.2024 od 13 - 15h
Datum i vrijeme : 14.05.2024 od 09 - 11h
Preglede obavlja : Dr Ljilja Mandić
Telefon: 051 217 550, 065 093 855
Mjesto: ZU Preventiva Medical
Datum i vrijeme: 17.05.2024 od 10 - 12h
Datum i vrijeme : 20.05.2024 od 13 - 15h
Preglede obavlja : Doc. dr Alma Prtina
Telefon : 066 755 755, 066 290 030
Mjesto: ZU „Pro Dermis“
Vojvode Momčila,
Datum : 15.05.2024
Vrijeme: od 15 h do 18 h
Preglede obavlja: Dr Tatjana Protić
Telefon : 051 211 915
TUZLA
Mjesto: Klinika za kožne i spolne bolesti, Univerzitetski Klinički Centar Tuzla
Datum: 21 -22. 05. 2024.
Vrijeme: od 12 - 14h
Preglede obavljaju: Dr. Senada Rešić Džananović, Prim.mr.sci.med.dr. Selma Kamberović, Prim.mr.sci.med.dr. Midheta Bijedić, Prim.dr. Sena Šadić, Dr. Sinan Alić, Dr. Azra Hadzigrahic
Mjesto: JZNU Dom zdravlja "Dr. Mustafa Šehović" Tuzla
Datum: 23 -24. 05.2024.
Vrijeme: od 10 -12h
Preglede obavljaju: Prim.mr.sci.med.dr. Jasminka Alibegović, Mr.sci.med.dr Merisa Imamović Kuluglić
MOSTAR:
Mjesto: Klinika za kožne i spolne bolesti Sveučilišne kliničke bolnice Mostar
Datum pregleda: 27 - 29. 5. 2024.
Vrijeme: od 12- 14h
Preglede obavljaju: Dr. Anita Gunarić, Dr. Ivana Topić i Dr. Matea Ćorluka, te specijalizanti: Dr. Petra Zelenika, Dr. Marija Opančar,Dr. Željka Bagarić, Dr. Filip Ćubela,Dr. Dora Ćavar i Dr. Maja Glibić
Telefon: 036-336-573, i 036-336-592
Mjesto: Poliklinika Vitalis , Vukovarska bb
Datum: 18.5.2024.
Vrijeme: od 9-12h
Preglede obavlja: Mr.sci.med.dr. Ana-Marija Sulić
ZENICA
Mjesto: Kantonalna bolnica Zenica,u prostorijama zgrade STACIONAR-a ( Bulevar Kralja Tvrtka br.4, drugi ulaz, II sprat).
Datum: 31.05.2024.
Vrijeme: od 12 - 15h
Preglede obavljaju: Prim.dr. Samira Dajić-Hrvanović, Dr. Aida Muharemović, Dr. Damira Frndić i Dr. Nikolina Loina Smajlović
uz prethodnu telefonsku najavu u periodu od 27 - 30.05.2024. na broj 032/ 447 544 , od 12-14 h
DOBOJ
Mjesto: DZ Doboj - Multidisciplinarni centar za promociju zdravlja i prevenciju bolesti, povreda i stanja
Datum pregleda: 13 -16.05.2024.
Vrijeme: od 10- 13 h
Preglede obavlja: Dr Danijel Atijas
Mjesto: Opšta bolnica Doboj
Datum: 15.05.2024.
Vrijeme: od 12-14 h
Preglede obavlja: Dr Slovenka Stevanović
Telefon: 053 241 022, lokal 121
TRAVNIK
Mjesto: Dom zdravlja Travnik
Datum pregleda: 07.06.2024.
Vrijeme: 9 - 14.30h
Preglede obavlja: Dr. Selma Poparić
ISTOČNO SARAJEVO
Mjesto : Zdravstveni Centar "Stanojević"
Datum pregleda: 23.05.2024
Vrijeme: 08 - 10h
Preglede obavlja: Dr Vesna Stanojević
Telefon: 065 403 353
ŠIROKI BRIJEG:
Mjesto: Dom zdravlja Široki Brijeg
Datum pregleda: 15.05.2024.
Vrijeme: od 11 - 14h
Preglede obavlja: Dr. Kristina Jurišić
POSUŠJE
Mjesto: Dom zdravlja Posušje
Datum: 16.5.2024.
Vrijeme: od 14 - 18h
Preglede obavlja: Dr. Jelena Brkić
GRAČANICA
Mjesto: Dermatovenerološka ambulanta SKS JZU DZ Gračanica
Datum pregleda : svaka srijeda u toku mjeseca maja 2024.
Vrijeme: od 12 - 14 h
Preglede obavlja: Dr. Senka Perović Operhal
PRIJEDOR
Mjesto: JZU Opšta bolnica "dr Mladen Stojanović"
Datumi i vrijeme pregleda: 24-25.04.2024 od 11h i 22 - 23.05 2024 - Dr Dejan Elenkov; 15-16 05.2024.od 11h - Dr Jasna Bojanić
Preglede obavljaju: Dr. Jasna Bojanić i Dr. Dejan Elenkov
Mjesto: ZU " N Vitalis"
Datumi pregleda : 13-14. 05. 2024
Vrijeme : 14 -16h
Preglede obavlja : Dr Biljana Deretić
Telefon: 065 515 530
PRNJAVOR
Mjesto: JZU Dom zdravlja Prnjavor
Datum pregleda: 25.05.2024. javna promocija Euromelanoma kampanje 2024, pregledi članova Udruženja poljoprivrednih proizvođača- mljekara Republike Srpske, pregledi za stanovništvo, press
Vrijeme: od 11-14h
Preglede obavljaju: Dr Alma Kovačević - Tucek, Dr Dragana Grbić, Dr Zora Drobac...
SREBRENIK
Mjesto: JZU DZ Srebrenik
Datum pregleda: 27 -28. 05.2024.
Vrijeme: od 11 - 14h
Preglede obavlja: Dr Belkisa Ibrišimović
JAJCE
Mjesto: Opća bolnica Jajce
Datumi pregleda : 07.05., 14.05., 21.05., 28.05. 2024.
Vrijeme: od 11- 12h
Preglede obavlja: Dr Alma Hrnjić
ŽIVINICE
Mjesto: Dermatološka ordinacija "EMS", Prva ulica 1A
Datumi pregleda: 03.05., 10.05., 17.05., 24.05., 31. 05. 2024.
Vrijeme: 17-18h
Preglede obavlja: Prim.prof.dr.sci. Eldina Malkić Salihbegović (Obavezna rezervacija termina na telefon 062 212 625)
KALESIJA
Mjesto: PZU Poliklinika , OK-Medic, Kalesija
Datum pregleda: 13 - 14.05 2024.
Termin: od 10 - 14 h
Preglede obavlja: Prim.mr.sci.med.dr Senija Kuralić
Mjesto: DZ Kalesija
Datumi i termini: 06.05., 13.05., 20.05., 27.05. 2024.
Vrijeme: 14-15h
Preglede obavlja : Dr Ghassan Husni
BIHAĆ
Mjesto: Kantonalna bolnica "Dr. Irfan Ljubijankić"
Datum: 16.05. 2024.
Vrijeme: od 9- 12h
Preglede obavljaju: Prof.dr.sci.med. Nermina Kurtalić, Dr Suada Ikić-Ramić, Dr Alma Handanagić, Dr Nisada Đuzelić
VELIKA KLADUŠA
Mjesto : Dom zdravlja Velika Kladuša
Datum pregleda: 10. 05. 2024.
Vrijeme: 7.30 -13 h
Preglede obavlja: Dr Mediha Hasić-Mujanović i med.sestra: Selma Elkasović
Telefon: 061/ 869 457
BIJELJINA
Mjesto: ZU Specijalistička dermatovenerološka ambulanta "Gavrić dr Anka"
Pregledi pacijenata sa prethodno dijagnostikovanim karcinomom kože, pregledi poljoprivrednih proizvođača
( u saradnji sa JZU DZ Bijeljina )
Datum Pregleda: 27.05 i 30.05.2024
Vrijeme : od 08 - 12h
Preglede obavlja : Dr Goran Gavrić
Mjesto: JZU Bolnica Sveti Vračevi
Datum pregleda : 28.05.2024.
Vrijeme : 08 - 12h
Preglede obavlja : Dr Mirica Stojsavljević
Telefon : 055 415 555
Mjesto: Centar za kulturu Bijeljina ( predavanja za građanstvo), pregledi
Preglede obavljaju: Dr Igor Novaković, Dr Vedrana Jovanović, Dr Gordana Savin
ČELINAC
Mjesto : JZU DZ Sveti Vračevi
Datum: 24.05.2024.
Vrijeme: u 13 h predavanja za građanstvo, pregledi
Preglede obavljaju: Dr Draško Kuprešak, Dr Dragana Grbić
GRADIŠKA
Mjesto : JZU Bolnica Gradiška
Datum :13 - 15 05.2024
Vrijeme :12 -14h
Preglede obavlja: Dr Biljana Pavlovska
Telefon : 051 810 683
MODRIČA
Mjesto: Poliklinika " Medic Plus"
Datum pregleda : 08.05.2024
Vrijeme pregleda :15 - 18h
Preglede obavllja : Dr Zora Drobac
Telefon : 053 490 550
FOČA
Mjesto: UB Foča, Dermatovenerološka ambulanta
Datum pregleda: od 27-30.05.2024.
Vrijeme: 09 -13h
Preglede obavljaju: Dr Miloš Divjak i Dr Darka Živanović Vlaški
BRATUNAC
Mjesto: JZU DZ Bratunac
Datum pregleda: 08.05.2024.
Termin: 10-13h
Preglede obavlja: Dr Ljiljana Ivančić
Telefon: 065 975 624
TREBINJE
Mjesto: Specijalistički Centar " Eurofarm "
Datum pregleda : 23- 24.05.2024
Vrijeme: 13-15h
Preglede obavlja : Dr Nataša Đokanović-Lozo
Telefon : 059 222 844